Dolina Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej

W sercu Sudetów leży kraina, gdzie można podziwiać wspaniałe krajobrazy, a także odkrywać zabytki. Samych zamków, pałaców oraz dworów jest tu około trzydziestu. Dlatego też na początku XIX wieku obszar ten nazwano "Śląskim Elizjum", porównjąc go do zamków i pałaców nad Doliną Loary we Francji. Swoje rezydencje zakładały tu najświetniejsze rody europejskie. Oprócz arystokacji przybywali to artyści, filozofowie oraz miłośnicy przyrody (np. Fryderyk Chopin, Johan Wolfgang von Goethe, John Quincy Adams). Większość rezydencji jest wpisanych na Listę Pomników Historii (najwyższe wyróżnienie w Polsce) oraz są podjęte działania zmierzające do wpisania Doliny Pałaców i Ogrodów na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Kluczem określającym kryteria wpisu był krajobraz kulturowy związany z rezydencjami szlacheckimi, otoczonymi rozległymi parkami romantycznymi, stanowiącymi w XIX wieku jednorodną całość. 

Lista obiektów należących do Doliny Pałaców i Ogrodów jest naprawdę imponująca:

• Pałac w Bukowcu

• Park krajobrazowy i folwark w Bukowcu

• Pałac w Brunowie

• Pałac Schaffgotschów w Cieplicach

• Pałac w Czernicy

• Pałac w Dąbrowicy

• Zamek Bolczów w Janowicach Wielkich

• Dwór w Janowicach Wielkich

• Dwór Czarne w Jeleniej Górze

• Pałac Paulinum w Jeleniej Górze

• Pałac Dębowy w Karpnikach

• Zamek w Karpnikach

• Pałac Smyrna w Kowarach

• Pałac w Ciszycy- Kowary

• Nowy Dwór w Radocinach- Kowary

• Pałac i Dom Wdowy w Łomnicy

• Pałac w Miłkowie

• Dwór w Mniszkowie

• Pałac Królewski w Mysłakowicach

• Pałac w Pakoszowie

• Pałac w Sobieszowie

• Zamek Chojnik w Sobieszowie

• Wieża Książęca w Siedlęcinie

• Pałac na Wodzie w Staniszowie Dolnym

• Pałac w Staniszowie Górnym

• Pałac w Wojanowie

• Pałac w Wojanowie- Bobrowie

Położenie

Dolina Pałaców i Ogrodów od południa graniczy z Karkonoszami, a na północy z Górami Kaczawskimi, na wschodzie z Rudawami Janowickimi, a na zachodzie sięga Wzgórz Łomnickich. Cały obaszr pokryty jest gęstą siecią dróg, często o cennych walorach widokowych. Dolina jest idealnym miejscem na wycieczki rowerowe oraz samochodowe. Dla amatorów pieszych wycieczek także nie brakuje oznakowanych szlaków turystycznych.

11 obiektów Doliny Pałaców i Ogrodów zostało wpisanych na Pomnik Historii Prezydenta RP pod nazwą "Pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej". Są to:

• Bukowiec – zespół pałacowo-parkowy, gm. Mysłakowice;

• Jelenia Góra – zespół pałacowo-parkowy „Paulinum”;

• Jelenia Góra – zespół pałacowo-parkowy Schaffgotschów w Cieplicach;

• Karpniki – zespół pałacowo-parkowy, gm. Mysłakowice;

• Karpniki – willa „Dębowy Dwór” z parkiem;

• Kowary – zespół pałacowo-parkowy w Ciszycy;

• Łomnica – zespół pałacowo-parkowy, gm. Mysłakowice;

• Mysłakowice – zespół pałacowo-parkowy;

• Staniszów Górny nr 100 – zespół pałacowo-parkowy, gm. Podgórzyn;

• Wojanów – zespół pałacowo-parkowy, gm. Mysłakowice;

• Wojanów-Bobrów – zespół pałacowo-gospodarczy, gm. Mysłakowice.